برای افزایش احتمال دوقلوزایی عوامل متعددی وجود دارد. ما در این مقاله قصد داریم این عوامل ها را برای شما نام برده و هرکدام از آن ها را بررسی کنیم. و درمورد آن ها توضیحاتی را بیان کنیم. با ما همراه باشید تا شما را با دلایل دوقلوزایی بیشتر آشنا کنیم.
فهرست مطالب
- حاملگی های چند قلویی چگونه اتفاق میافتد؟
- بررسی مهمترین دلایل افزایش احتمال دوقلوزایی
- عوارض حاملگی های چند قلویی بر مادر چیست؟
- عوارض حاملگی های چندقلویی برجنین چیست؟
- مراقبت های دوران بارداری در مادران دوقلویی و یا بیشتر چگونه است؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
حاملگی های چند قلویی چگونه اتفاق میافتد؟
حاملگی چند قلویی حاصل لقاح دو یا چند تخمک در یک سیکل قاعدگی است که باعث دوقلویی چند تخمکی و یا دی زایگوت می شود و یا از تقسیم یک تخمک لقاح شده که به دو یا چند قسمت باعث تولید دوقلوهای تک تخمکی و یا همان منوزیگوتیک (همسان) می شود. این حاملگی معرف مسیر و روند مخاطره آمیز برای مادر و نوزاد متولد نشدهی وی است.در حاملگی های تک تخمکی اگر تقسیم دیر انجام شود منجر به دوقلو های به هم چسبیده می شود. میزان دوقلوهای تک تخمکی در کل جهان ثابت است، یک به 250 زایمان، ولی دوقلو های دو تخمکی متغیر و وابسته به مسائل زیادی است که در ذیل به آنان اشاره خواهد شد.
حاملگی دوقلویی یا چندقلویی در مجموع به دو گروه تقسیم می شود:
دوقلو های تک تخمکی و دوقلو های دو تخمکی.
همانطور که از اسم ها پیداست دوقلوی تک تخمکی از تقسیم یک تخمک بوجود می آیند ولی دوقلو های چند تخمکی ماحصل لقاح همزمان چند تخمک با اسپرم های جداگانه است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله زایمان در آب چیست را بخوانید.
دوقلو های تک تخمکی اصولا هم جنس و همسان هستند و به نسبت به حاملگی چندقلویی تعدادشان کم است.حاملگی های تک تخمکی جزء حاملگی های بسیار پر خطر می باشند چون شانس مرگ و میر ، به هم چسبیدگی و مشکلات ژنتیکی جنین بیشتر است.
به محض مشخص شدن حاملگی دوقلویی تک تخمکی مادر باید تحت نظر متخصص زنان مجرب قرار گیرد. این نوع از بارداری به مراقبت های خاصی نیاز دارد و لازم است مادر مکرراً ویزیت شود. سونوگرافیهای مکرر از جمله اقداماتی است که باید این مادران حتما به طور مرتب انجام دهند.
بررسی مهمترین دلایل افزایش احتمال دوقلوزایی
دوقلوزایی – سن:
معمولا افزایش احتمال دوقلوزایی در زنانی که در سنین 30 به بالا هستند بیشتر است، زیرا هورمونی در بدن زن وجود دارد به نام FSH که با بالا رفتن سن، در بدن خانوم ها افزایش پیدا خواهد کرد. هورمون تحریک کننده فولیکول و یا همانFSH سبب رشد کردن خیلی زیاد تخمک ها در تخمدان، قبل از این که آزاد شوند، می شود. با بالا رفتن سن خانوم ها برای تحریک شدن تخمک و رشد آن به سطح بالایی از هورمون فولیکول نیاز است.
از طرفی دیگر افزایش یافتن هورمون فولیکول به دلیل کاهش پیدا کردن میزان باروری است. اما در برخی اوقات فولیکول ها به سطح خیلی بالای FSHها واکنش خیلی زیادی نشان می دهند. در نتیجه دو یا پیش از دو تخمک آزاد شده و سبب افزایش احتمال دوقلوزایی می گردد.
دوقلوزایی -وزن:
زنانی که اضافه وزن زیادی دارند و bmi بدن آن ها بیشتر از عدد 30 است. در آن ها احتمال دوقلوزایی بیشتر از خانوم هایی است که دارای وزن کم تر با bmi بدنی نرمال هستند. از طرف دیگر نیز خانوم هایی که دارای اضافه وزن هستند با مشکلات باروری بیشتر رو به رو هستند و سخت تر باردار می شوند.
چربی خیلی بالا موجب افزایش سطوح استروژن می گردد و سطح بالای استروژن می تواند باعث تحریک بیش از اندازه تخمدان ها گردد. تخمدان ها به جای آزاد نمودن یک عدد تخمک در زمان تخمک گذاری، بیشتر از دو عدد تخمک آزاد می نمایند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله دربارهی سیکل قاعدگی را بخوانید.
دوقلوزایی – تعداد زایمان ها و سن:
با افزایش سن مادر و تعداد زایمان ها شانس حاملگی دوقلویی بالا می رود.
دوقلوزایی – نژاد:
دوقلویی زایی در نژاد سیاه پوستان نسبت به سفید پوستان بیشتر است.
دوقلوزایی – سابقه خانوادگی و وراثت:
سابقه دوقلویی در مادر، خواهر و یا خود فرد که یکی از قل هاست و یا سابقه زایمان دوقلویی داشته بیشتر است.
دوقلوزایی – افزایش وزن همراه با قد بلند:
این مسئله اگر همراه با تغذیه مناسب همراه باشد، 25 الی 30 درصد بیشتر از خانم های قد کوتاه و لاغر محروم از تغذیه مناسب، شانس بارداری دوقلویی دارند.
دوقلوزایی – سیکل قاعدگی و استفاده از داروی تحریک تخمک گذاری:
در اولین سیکل بعد از قطع قرص های جلوگیری شانس دوقلویی بالا می باشد. همچنین استفاده از داروهای تحریک تخمک گذاری جهت بارداری، مخصوصا در ای وی اف IVF ناباروری به طور رایج به مقدار زیاد دارو استفاده می شود، به طور قابل توجهی دوقلویی زایی افزایش پیدا می کند.
قبلا جهت کاشت از 3 الی 4 جنین استفاده می شد اما اخیرا توصیه شده است که در خانم های زیر 35 سال که با پیش آگهی مطلوب نباید بیش از 2 جنین انتقال داده شود. این اقدام به طور کار آمد سبب کاهش میزان حاملگی های چند قلویی شده است.
عوارض حاملگی های چند قلویی بر مادر چیست؟
همانطور که درخواست ها و اشتیاق خانواده ها برای داشتن فرزند دوقلو یا چندقلو زیاد است، باید دانست که خطر چنین بارداری هایی برای مادر بسیار بالاتر است. به عنوان مثال خطرات زیر ممکن است در طول بارداری برای مادر اتفاق بیفتد:
- افزایش سقط خود به خودی در دوقلوها
- افزایش ویار حاملگی
- امکان کم خونی
- مسمومیت حاملگی
- افزایش فشارخون
- کبد چرب حاد بارداری
- به علت تعدد جفت ها، امکان وجود جفت سرراهی
- زایمان زودرس
- افزایش شانس سزارین
- خونریزی های بعد از زایمان
- احتمال عمل هیسترکتومی یعنی در آوردن رحم به علت خونریزی های کنترل نشده
عوارض حاملگی های چندقلویی برجنین چیست؟
- افزایش اختلالات ژنتیکی مخصوصا در تک قلوها
- عدم تطابق رشد دوقولوها
- از بین رفتن یک قول قبل از شروع دردهای زایمانی
- محدودیت رشد داخل رحمی در دوقلوهای تک تخمکی ارتباط عروق دو جنین باعث می شود که خون از یکی از قل ها وارد دومی شود، در نتیجه یکی از قول ها کم خون و دیگری دچار نارسایی قلبی خواهد شد.
- مرگ و میر جنین تک تخمکی نسبت به دو تخمکی بالاست.
- زایمان قبل از موعد که یکی از دلایل اصلی افزایش میزان مرگ و میر دوران نوزادی در دوقلوهاست.
مراقبت های دوران بارداری در مادران دوقلوزایی و یا بیشتر چگونه است؟
هدف از مراقبت های دوران بارداری چند قلویی که نظارت دقیق بر مادر و جنین های است که از این عوارضی که مطرح گردید پیشگیری شد به خصوص زایمان زودرس.در بسیاری از مراکز حاملگی های چند قلوای از هفته ی 22 به بعد هر دو هفته یک بار باید ویزیت شوند. و هر چهار هفته یک بار در حاملگی های تک تخمکی سونوگرافی انجام میشود و در دو تخمکیها هر 6 هفته یک بار. رشد جنین ها، وزن جنین ها و مقدار مایع دور جنین حتما باید مورد بررسی قرار گیرد.
تاثیر رژیم غذایی در دوقلوزایی
علاوه بر ویزیت های مکرر باید اطمینان حاصل شود که رژیم غذایی مادر می تواند نیاز های اضافی در مورد کالری، پروتئین، مواد معدنی، ویتامین ها را برآورده کند و دستیابی به اضافه وزن معادله 17 الی 24 کیلو را تامین نماید و 40 تا 45 کیلو کالری نسبت به رژیم غذایی اضافه شود.
برای کاستن از میزان زایمان پره ترم از در زنان دارای حاملگی های چند قلویی محدود کردن فعالیتهای فیزیکی، ترک زودهنگام فعالیتهای شغلی، ویزیت های مکرر، بررسی سونوگرافیک مکرر، آموزش دادن به مادر در مورد خطرات زایمان زودرس
نحوه ی زایمان بستگی به شرایط مادر و جنین دارد، در تک قلوها متناسب با بررسی های انجام شده و سونوگرافی امکان دارد مشکلی پیش بیاید در مورد عدم تطابق در مورد رشد که می شود زایمان 34 هفته تا 37 هفته انجام بگیرد، در دوقلوهای دو تخمکی اگر شرایط خوب باشد، امکان زایمان طبیعی وجود دارد و دوقلویی حتما باید با حضور جراح و متخصص زنان و زایمان خبره صورت بگیرد.
در زایمان قل اول مشکلی ندارد اما در زایمان قل دوم باید مداخله انجام گیرد که از عرضی شدن قل دوم جلوگیری به عمل آید و به موقع زایمان انجام بگیرد. در مواردی بعد از خروج قل اول جهت خروج قل دوم نیاز به زایمان سزارین می شود. حتما باید متخصص بیهوشی در بیمارستان حضور داشته باشد.
سخن پایانی
شما در این مقاله با افزایش احتمال دوقلوزایی آشنا شدید. همچنین از مراقبت های دوران بارداری آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
چگونه تشخیص بدهم که دوقلوهای من همسان یا غیرهمسان هستند؟
دوقلوهایی که جنسیت متفاوت دارند حتماً غیرهمسان هستند. دوقلوهایی که جنسیت یکسان دارند می توانند همسان و یا غیر همسان باشند.اگرنوزادان شما هم جنس هستند، پزشک و یا ماما احتمالاً می توانند با بررسی جفت تشخیص دهند که نوزادان همسان و یا غیر همسان هستند. اینکار را می توانند یا از طریق سونوگرافی قبل از زایمان و یا با بررسی جفت پس از زایمان انجام بدهند. گاهی تنها راه تشخیص همسان بودن یا نبودن دوقلوها انجام آزمایش خون پس از به دنیا آمدن آنها می باشد.
آیا می توانم نوزادانم را با شیر خود تغذیه کنم؟
اگر دوست داشته باشید، بله. بیشتر مادران آنقدر شیر دارند که بتوانند از پس شیردهی به دوقلوها برآیند. اگر نوزادهایتان نارس هستند شما می توانید شیر خود را بدوشید و ذخیره کنید تا زمانی که قادر به مصرف آن باشند.همچنین می توانید به یک متخصص شیردهی یا همان مشاور شیردهی مراجعه کنید و از این طریق یک روش و برنامه شیردهی که مناسب شما و نوزادان شما می باشد اتخاذ کنید.