در این مقاله قرار است به بررسی این مسئله که چرا حاملگی پوچ رخ می دهد و چه علائمی دارد؛ بپردازیم. بنابراین اگر برای شما این مشکل رخ داده است و اطلاعات کافی در این زمینه را ندارید، به شما پیشنهاد می کنیم خواندن این مقاله را از دست ندهید؛ زیرا به دقت به توضیح آن پرداخته می شود. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- حاملگی پوچ چیست؟
- بارداری پوچ چه علائم و نشانه هایی دارد؟
- روش تشخیص بارداری پوچ به چه صورت است؟
- انواع مختلف حاملگی پوچ به چه صورت است؟
- علت اینکه فرد دچار بارداری پوچ می شود چیست؟
- چه عواملی در حاملگی پوچ تاثیر گذار هستند؟
- درمان حاملگی پوچ چیست؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
حاملگی پوچ چیست؟
حاملگی پوچ (Blighted ovum) که با نامهای «آنبریونیک» یا «بدون جنین» هم شناخته میشود، به نوعی یک سقط زودهنگام است و زمانی اتفاق میافتد که تخمک بارور به دیوارهٔ رحم میچسبد، در دیوارهٔ رحم لانهگزینی انجام میشود، ساک بارداری که محل تکامل جنین است رشد میکند، اما ناگهان رشد جنین متوقف میشود یا اصلاً جنینی تشکیل نمیشود.
حاملگی پوچ معمولاً در ماههای اول بارداری و معمولاً بین هفتهٔ هفت تا ۹ بارداری، قبل از اینکه خود فرد از حاملگیاش باخبر شود رخ میدهد. یکی از اولین مواردی که از همان نخست باید در مورد حاملگی پوچ بدانیم این است که در حاملگی پوچ، امکان ادامهٔ بارداری وجود ندارد و باید حتماً به آن پایان داد.همچنین بارداری پوچ ارتباطی به نحوهُ باردار شدن ندارد و احتمال وقوع آن در بارداریهای به روش طبیعی و لقاح مصنوعی یا IVF به یک اندازه خواهد بود. سطح بالای ناهنجاریهای کروموزومی معمولاً باعث سقط خودبهخودی خواهد شد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله دلایل احتمال دوقلوزایی را بخوانید.
بارداری پوچ چه علائم و نشانه هایی دارد؟
- زمانی که فرد در سه ماه اول بارداری قرار دارد؛ ممکن است لکه های خونی به رنگ قهوه تا قرمز روشن را مشاهده نماید.
- دچار حالت تهوع شدید و استفراغ می شود.
- در قسمت لگن خود فشار و درد شدید احساس می نماید.
- ممکن است فرد در این زمان کیست هایی به شکل انگور دفع نماید.
- به افزایش فشار خون دچار شود.
- تیروئید آن پرکار شود.
- زمانی که مادر در هفته بیستم بارداری قرار دارد؛ ممکن است در اثر پرده اکلامپسی فشار خون مادر بالا رود و دفع پروتئین از ادرار داشته باشد.
- رحم رشد مناسبی نداشته باشد.
روش تشخیص بارداری پوچ به چه صورت است؟
یک پزشک برای اینکه بتواند سریعا بارداری پوچ را تشخیص دهد، از سونوگرافی و آزمایش خون استفاده می نماید. زمانی که سونوگرافی انجام می گیرد، به وسیله امواج صوتی که ساطع می شود و همچنین صفحه نمایشگر، جنین قابل مشاهده است. علت انجام آزمایش خون به دلیل این است که میزان هورمون های بارداری مانند گنادوتروپین را اندازه گیری نمایند. زمانی که فرد به بارداری پوچ دچار شده باشد؛ سطح این هورمون از زمان باداری بسیار بالاتر است.
انواع مختلف حاملگی پوچ به چه صورت است؟
بارداری پوچ به دو صورت است یا بارداری به صورت کاملا پوچ و یا اینکه بارداری پوچ جزئی است. زمانی که بارداری پوچ کامل رخ می دهد؛ بافت جفت به صورت کاملا غیر طبیعی و ورم کرده است و همچنین یک سری کیست های پر از مایع ایجاد می شود. در بارداری پوچ جزئی، احتمال به وجود آمدن بافت جنین وجود دارد.
اما بافت جفت به صورت کاملا غیر طبیعی است. به طوری که احتمال به وجود آمدن جنین نیز وجود دارد؛ اما به دلیل اینکه جنین ضعیف است، احتمال از بین رفتن آن بالا است و اصولا در همان ماه های اول بارداری سقط می شود.
علت اینکه فرد دچار بارداری پوچ می شود چیست؟
به طور طبیعی هر یک از تخمک و اسپرم به صورت کاملا جداگانه حاوی 23 جفت کروموزوم هستند. زمانی که عمل لقاح بین تخمک و اسپرم رخ می دهد؛ اصولا سلول جنینی که قرار است تشکیل شود، موارد ژنتیکی را به صورت کامل از تخمک و اسپرم دریافت می نماید؛ به صورت 46 کروموزوم است. این در حالی است که زمانی که حاملگی پوچ کامل رخ می دهد، تخمک که به صورت غیر طبیعی است فقط توسط یک الی دو اسپرم باردار می شود.
نتیجه آن این است که سلول جنین فقط اطلاعات ژنتیکی والد نر را به همراه دارد و تمامی کروموزوم های مادر نابود شده و فقط حاوی اطلاعات پدری است. اما زمانی که بارداری پوچ به صورت جزئی رخ می دهد، کروموزوم های مادر وجود دارد. اما تنها دو باز از کروموزوم های پدر به سلول جنین می رسد همین امر سبب می شود که به جای اینکه جنین 46 کروموزوم تشکیل شود؛ جنینی با 69 کروموزوم ایجاد می شود. این امر بیشتر در مواقعی مرسوم است که تخمک توسط دوعدد اسپرم باور شود. به طور کلی می توان گفت در هر دو حاملگی کامل و جزئی، سلول رویان تشکیل می شود؛ اما درصد زنده ماندن جنین بسیار پایین است.
چه عواملی در حاملگی پوچ تاثیر گذار هستند؟
به طور کلی هنوز اطلاعات دقیقی در رابطه با عواملی که در بارداری پوچ تاثیر گذار هستند در دسترس نیست؛ اما می توان گفت عوامل زیر تاثیر به سزایی در رخ دادن این عارضه خواهند داشت. طبق آمار و اطلاعات به دست آمده از هر 1000 بارداری که صورت می گیرد؛ تنها یک مورد از آن به عنوان بارداری پوچ در نظر گرفته می شود که این عوامل شامل موارد زیر خواهد بود:
- سن مادر: به طور میانگین می توان گفت خانم هایی که سن بالای 35 سال و سن کمتر از 20 سال دارند؛ بیشتر از سایر افراد دچار حاملگی پوچ می شوند.
- تجربه سقط جنین: داشتن سقط جنین از قبل می تواند تا حدود زیادی در بارداری پوچ فرد تاثیر گذار باشد و احتمال این بارداری های پوچ بسیار بالا است.
یکی از توصیه هایی که با اکثر خانم هایی که به بارداری پوچ دچار می شود این است که حتما قبل از باردار شدن با پزشک مشورت نمایند. توصیه بعدی این است که بعد از بارداری پوچ، بین شش ماه تا یک سال صبر نمایید و مجددا برای بارداری اقدام کنید. نکته ای که باید به آن توجه نمود این است که اگر بارداری پوچ در وقت مناسب خود درمان نشود می تواند مشکلات جبران ناپذیری را برای مادر به همراه دارد. به طور که می تواند توانایی مادر را برای باردار شدن از او بگیرد و حتی در مواردی دیده شده که مادر به سرطان دچار شده است.
درمان حاملگی پوچ چیست؟
برخی افراد، نیاز به اقدامات درمانی خاصی ندارند و بافت به طور خودبهخود از واژن دفع میشود یا اصطلاحاً سقط میشود، البته ممکن است این اتفاق روزها یا هفتهها زمان ببرد. در مواردی هم انجام سقط با دارو انجام میشود. دارو روند سقط را سرعت میبخشد و مدت زمان انتظار برای شروع سقط را کم میکند. به مدت ۳۰ دقیقه تا ۱۰ ساعت پس از مصرف دارو، گرفتگی، درد شکم و خونریزی خواهید داشت.
پزشک به شما خواهد گفت که آیا سقط خودبهخودی برای شما مناسب خواهد بود یا خیر. اگر سقط به شکل طبیعی اتفاق نیفتد، نیاز به انجام عمل کورتاژ (d&c) است. این عمل ممکن است با بیهوشی عمومی، بیحسی موضعی یا تزریق وریدی آرامبخش انجام شود. در عمل کورتاژ، پزشک بعد از ضدعفونی کردن دهانۀ رحم و واژن، دهانۀ رحم را به کمک ابزار باز میکند و سپس با وارد کردن لولۀ پلاستیکی ساکشن یا مکنده به داخل رحم، بافت را از رحم خارج میکند.
سقط جنین معمولاً با علائمی شدیدتر از آنچه که در دوران قاعدگی معمول تجربه میکنید همراه است و تا چند هفته بعد از آن احتمالاً لکهبینی خواهید داشت. برای تسکین گرفتگی عضلات به دنبال سقط معمولاً مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن تجویز میشود. معمولاً چهار تا شش هفته پس از سقط، برای تأیید خاتمهٔ بارداری مجدداً سونوگرافی انجام میشود.
سخن پایانی
شما در این مقاله با حاملگی پوچ آشنا شدید. همچنین از روشهای درمان آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
چرا در بارداری پوچ جنین تشکیل نمی شود؟
موثرترین عامل شناخته شده در بروز حاملگی های پوچ، اختلالات سلول تخم همراه با ناهنجاری های کروموزومی است که ممکن است بر اثر بالا بودن سن مادر یا پدر به وجود آید. البته معمولا این حاملگی ها ارتباط مستقیم با سن مادر ندارند، اما بالا بودن سن مادر ممکن است باعث افزایش احتمال وقوع مشکلات کروموزومی یا مشکلات تقسیم سلولی در سنین بالا در وقوع حاملگی پوچ شود. از سوی دیگر، این وضعیت ممکن است ناشی از کیفیت پایین اسپرم یا تخمک باشد یا ممکن است پس از تشکیل سلول تخم، اختلالاتی در تقسیم سلولی به وجود آید که باعث ایجاد این نوع حاملگی شود.
آیا حاملگی پوچ تکرار می شود؟
اگرچه این نوع حاملگی در طبقه بندی سقط مکرر هم می تواند قرار بگیرد، اما تائید این مسأله، انجام بررسی های سقط مکرر را طلب می کنند. به علاوه احتمال بیشتری برای وجود علت ژنتیکی در تکرار وقوع حاملگی بدون جنین مطرح است. توجه داشته باشید که این نوع حاملگی معمولا در همان مراحل اولیه دفع می شود، اما در صورت تشخیص دیرهنگام این نوع بارداری، یا تمایل نداشتن مادر برای دریافت دارو یا انجام کورتاژ، ممکن است مدت بیشتری طول بکشد. معمولا بارداری پوچ اتفاقی است که دیگر تکرار نمی شود و به همین دلیل بررسی خاصی پس از وقوع یک مرتبه بارداری پوچ لازم نیست، چون معمولا حاملگی بعدی طبیعی خواهد بود. ولی در کسانی که بارداری پوچ به طور مکرر اتفاق می افتد احتمال وجود مشکل زمینه ای مطرح است و به همین دلیل باید بررسی های سقط مکرر و مشاوره ژنتیک نیز برای زوجین انجام شود.