طبق گفته موسسه ملی سلامت، کلسیم فراوان ترین ماده معدنی در بدن است و 99 پست در استخوان ها و دندان ها حفظ می شود. ترکیبات کلسیم به استحکام مینا – لایه بیرونی دندان که در برابر فرسایش، پوسیدگی و حساسیت به دما محافظت می کند – کمک می کند.مینا سخت ترین ماده در بدن است – حتی سخت تر از استخوان – و از بافت کلسیفیه تشکیل شده است. تجمع کلسیم می تواند به پلاک و تارتار اشاره داشته باشد که در صورت باقی ماندن روی دندان می تواند ایجاد شود و باعث پوسیدگی شود. همچنین می تواند به مشکلات کلسیفیکاسیون مینای دندان اشاره داشته باشد.به خواندن ادامه دهید تا در مورد کلسیم زدایی دندانها و تأثیر آنها بر سلامت دندان ها و دهان خود بیاموزید.
فهرست مطالب
- پلاک چیست؟
- کلسیم زدایی دندان چیست؟
- تارتار روی لاستیک ها و دندان ها چیست؟
- گزینه های درمانی برای تارتار چیست؟
- رسوب کلسیم از هیپوکلسیفیکاسیون
- آیا کلسیم زدایی دندانها را می‌توان درمان کرد؟
- راههای پیشگیری از کلسیم زدایی دندانها چیست؟
- معرفی راههای مراقبت از دندان
- سخن پایانی و سوالات متداول
پلاک چیست؟
پلاک یک لایه چسبناک و بی رنگ است که روی مینای دندان شما تشکیل می شود. از باکتری های بزاق شما تشکیل شده است. هنگامی که با قندها و نشاسته های باقی مانده از غذا روی دندان ها تداخل می کند، اسیدی ایجاد می کند که می تواند مینای دندان را فرسایش دهد و دندان ها را مستعد پوسیدگی کند. تارتار پلاکی است که سفت شده است.
بهترین راه برای از بین بردن پلاک و جلوگیری از تارتار، مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات و تمیز کردن منظم است.
کلسیم زدایی دندان چیست؟
سخت‌ترین ماده در بدن انسان، مینای دندان است. مینا از مواد معدنی متعددی تشکیل شده است. مینای دندان برای حفظ استحکام و ترمیم پیوسته در فرآیندی به نام معدنی سازی، دائماً به برخی مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر نیاز دارد. با این حال حتی مقاوم ترین مواد نیز ممکن است مقاومت خود را از دست بدهند. هنگامی که مینای دندان در تماس با اسید حاصل از فعالیت باکتری‌های دهان و یا اسید باقی مانده از نوشیدنی‌های اسیدی مصرف شده قرار میگیرد، مواد معدنی از ساختار مینا جدا میشوند بنابراین مینا فرسایش یافته و ساختار آن تضعیف می‌گردد.
این باکتری‌ها به سهولت گسترش می‌یابند و از ذرات غذایی باقی مانده در دهان تغذیه می‌کنند. در صورتی که بهداشت دهان را به صورت منظم رعایت نکنید باکتری‌ها به سرعت گسترش یافته و در لایه نازک چسبیده به سطح دندان به نام پلاک، کلونی سازی می‌کنند. به فرآیند تضعیف ساختار مینای دندان به واسطه از دست دادن کلسیم و فسفات در اثر اسید حاصل از باکتری‌ها، کلسیم زدایی گفته می‌شود.
تارتار روی لاستیک ها و دندان ها چیست؟
کلسیمی که روی مینای دندان و زیر و اطراف لثه سخت می شود، تارتار نامیده می شود. تارتار زمانی تشکیل می شود که پلاک با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم از بین نرود.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ایمپلنت بدون جراحی چیست را بخوانید. تارتار می تواند لثه ها را تحریک کند و منجر به موارد زیر شود:
- بیماری لثه
- پوسیدگی
- بوی بد دهان
علائم تارتار چیست؟
شما در واقع می توانید تارتار را روی دندان های خود ببینید و احساس کنید. علائم شامل لکه های زرد یا قهوه ای روی دندان ها است. در جاهایی که به طور کامل مسواک نمی زنید، بیشتر متوجه این موضوع خواهید شد – به عنوان مثال، بین دندان های خود یا در قسمت های زیرین آنها. دندان‌های شما ممکن است احساس خشنی نسبت به آنها داشته باشند. تارتار می تواند باعث التهاب و حساسیت لثه ها شود.
گزینه های درمانی برای تارتار چیست؟
تارتار یک ماده بسیار سخت است – شما نمی توانید خودتان آن را با مسواک زدن معمولی پاک کنید. برای تمیز کردن آن به یک متخصص نیاز دارید. کلید جلوگیری از تجمع سنگ است. برای نگهداری آن در انبار، بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید:
- از غذاهای شیرین و نشاسته ای که باعث رشد پلاک می شوند خودداری کنید.
- دو بار در روز مسواک بزنید.
- از یک رژیم غذایی سالم و متعادل استفاده کنید.
- روزی یکبار نخ دندان بکشید.
- دو بار در سال برای تمیز کردن و معاینه دندانپزشکی به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- در صورت توصیه دندانپزشک از خمیردندان کنترل جرم استفاده کنید.
رسوب کلسیم از هیپوکلسیفیکاسیون
هیپوکلسیفیکاسیون وضعیتی است که در آن مینای دندان شما دارای مقدار ناکافی کلسیم است. هنگامی که این اتفاق می افتد، مینای دندان همچنان سطح دندان را می پوشاند، اما ممکن است قطعات نازک و ضعیف باشند و ظاهری مات یا گچی به دندان بدهند.بدون مینای محکم و محافظ، دندان ها بیشتر مستعد پوسیدگی هستند. در یک مطالعه تقریبا 24 پست آزمودنی هیپوکلسیفیکاسیون مینا داشت.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله دلایل بروز درد دندان را بخوانید.
علت هیپوکلسیفیکاسیون چیست؟
بسیاری از آسیب های مینای دندان اغلب قبل از تولد شروع می شود، زیرا دندان های کودک در رحم رشد می کنند. هیپوکلسیفیکاسیون – که در نوزادان و همچنین دندان های بالغ دیده می شود – در اثر آسیب به تشکیل سلول های بسیار حساس به نام آملوبلاست ها ایجاد می شود. این سلول ها پروتئین هایی ترشح می کنند که مینای دندان را تشکیل می دهند. مطابق با پژوهشاکثر موارد هیپوکلسیفیکاسیون هیچ علت شناخته شده ای ندارند. در موارد دیگر، ممکن است به موارد زیر اشاره داشته باشد:
- ژنتیک Amelogenesis imperfecta گروهی از اختلالات نادر و ارثی است که مینای دندان را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند منجر به هیپوکلسیفیکاسیون شود.
- بیماری یا تروما. برخی از محققان حدس می زنند که آسیب مینای دندان مانند هیپوکلسیفیکاسیون ممکن است به دلیل تب بالای مادر باردار در دوران بارداری یا حتی در نتیجه زایمان سخت رخ دهد.
- اختلالات خاص یک مطالعه نشان داد که افراد مبتلا به آسم و صرع بیشتر از دیگران در معرض آسیب مینای دندان هستند. یک نظریه برای افزایش شیوع این است که داروهای مورد استفاده برای درمان این شرایط می توانند بر مینای دندان تأثیر بگذارند.
- فلوراید. فلوئوروزیس دندانی یا مصرف بیش از حد فلوراید در اوایل دوران کودکی می تواند باعث ایجاد دندان های ضخیم و خالدار شود.
علائم هیپوکلسیفیکاسیون چیست؟
دندان های هیپوکلسیفیه معمولاً دارای:
- لکه های سفید، زرد یا قهوه ای روی سطح
- ظاهر گچی یا کرمی
- ساختار ضعیف شده، که آنها را مستعد ابتلا به حفره و شکستگی می کند
- حساسیت به غذاها و نوشیدنی های سرد و گرم
آیا کلسیم زدایی دندانها را می‌توان درمان کرد؟
متأسفانه کلسیم زدایی و لکه های سفید دندان معمولاً دائمی و ماندگار هستند. اما روش‌هایی برای کمک به درمان و ترمیم کلسیم زدایی وجود دارد که ضمانتی بر کارایی آنها نیست. در هر صورت اکیداً توصیه می‌شود در صورت کلسیم زدایی دندانها، به دندانپزشک مراجعه کنید.
بهترین راه درمان نواحی کلسیم زدایی دندان، فرآیند معدنی سازی مجدد دندان است. در این فرآیند مواد معدنی لازم به مینای دندان باز می‌گردد. رعایت بهداشت دهان و جرم گیری در مطب دندانپزشکی به زدودن پلاک و باکتری‌ها کمک کرده و به بزاق دهان امکان می‌دهد به شکل طبیعی فرایند معدنی سازی مجدد دندانها را تحریک و تقویت نماید. همچنین با فلوراید درمانی دندانها به واسطه خمیر دندان حاوی فلوراید، دهان‌شویه فلوراید و یا درمان‌های فلوراید در مطب دندانپزشکی می‌توان به افزایش مقاومت مینا در مقابل اسید کمک کرد.
اگر چه معدنی سازی دندان می‌تواند تا حدی کلسیم زدایی را جبران نماید اما این کار به شکل کامل انجام نمی‌شود. اغلب سطح دندانها شروع به معدنی سازی مجدد می‌کند، اما در بخش‌های عمیق‌تر دندان، ممکن است نواحی کلسیم زدایی باقی بمانند و لکه های سفید عمقی در دندان باقی بگذارد. بهترین راه مقابله با کلسیم زدایی دندان، پیشگیری است.
راههای پیشگیری از کلسیم زدایی دندانها چیست؟
بهترین راه پیشگیری از کلسیم زدایی دندانها، بهداشت دهان به صورت جامع و منظم است. همچنین باید در فواصل منظم شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید. استفاده از محصولات حاوی فلوراید می‌تواند فرایند معدنی سازی دندان را تحریک کرده و دندانها را مستحکم نگه دارد.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره عمل ایمپلنت دندان را بخوانید.
برای حفظ بهداشت دهان باید مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و پس از هر بار صرف غذا دهان خود را شست و شو دهید تا مطمئن شوید ذرات غذا در دهانتان باقی نمانده که به منبع غذایی برای باکتری‌ها تبدیل شود. برای جرم گیری و پاک کردن جرم و رسوب دندان، به موقع، به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورتی که براکت ارتودنسی دارید حفظ بهداشت دهان سخت‌تر می‌شود بنابراین باید دقت بیشتری به خرج بدهید. اگر به باکتری‌ها فرصت فعالیت ندهید اسید تولید نمی‌شود و کلسیم از دندان جدا نمی‌شود بنابراین دچارمشکل نمی‌شوید.
به خاطر داشته باشید نواحی کلسیم زدایی دندان، زمینه را برای پوسیدگی دندان فراهم می‌کند و اگر به آن رسیدگی نکنید مشکل بزرگ و پیچیده می‌شود.
معرفی راههای مراقبت از دندان
مراقبت حرفه ای
اولین کار، تقویت دندان است. بسته به درجه هیپوکلسیفیکاسیون و محل قرارگیری دندان، پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را توصیه کند:
- فلوراید تراپی هر چند ماه یکبار برای تقویت دندان ها
- سمان های گلاس آینومر باند سطحی برای پوشاندن تغییر رنگ که محکم تر از رزین کامپوزیت، یکی دیگر از ابزارهای باندینگ محبوب، به ساختار دندان می چسبد.
- روکش هایی برای کپسوله کردن کامل دندان هیپوکلسیفیه
- سفید کننده در مطب برای کاهش تغییر رنگ، که در موارد خفیف بهترین کار را دارد
مراقبت در منزل
هیپوکلسیفیکاسیون بهتر است توسط یک متخصص درمان شود زیرا بر یکپارچگی ساختاری دندان شما تأثیر می گذارد. اگر یک مورد بسیار خفیف دارید، می توانید از دندانپزشک خود در مورد مزایای استفاده از:
- خمیردندان هایی که به تامین کلسیم کمک می کنند
- سیستم سفید کردن دندان های خانگی
سخن پایانی
شما در این مقاله با کلسیم زدایی دندان آشنا شدید. همچنین از راههای پیشگیری و درمان آن آگاه شدید. اگر سوال با نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توس ما جواب داده شود.
سوالات متداول
جرم گیری دندان فقط حذف رسوبات روی دندانها میباشد که به کمک دستگاه اولتراسونیک انجام میگیرد و هیچ تراش یا اسیبی به مینا و سایر قسمتهای دندان وارد نمیکند. توجه به این نکته بسیار مهم است که جرم گیری دندان فقط در افرادی که جرم دارند لازم است ونه همه افراد.همچنین کسانی که جرم دندانی دارند و جرم گیری نمی کنند باعث وارد امدن اسیبهای جدی به لثه ها و دندانها خود میشوند.
البته بستگی به دندان دارد به میزان پوسیدگی دندان و محل دندان در بعضی از دندانها برای ترمیم شما فقط یک انتخاب دارید اینجا شما اصراری به دندانپزشک برای انتخاب دوم نکنید.اگر شرایط مساوی بود اولویت با مواد همرنگ میباشد به دلیل خواص خوبی که امروزه این مواد دارند.
