تاثیر رژیم غذایی بر سلامت دندان ها چیست؟ + معرفی مواد غذایی مفید برای دندان‌ها و لثه‌ها

مواد غذایی مفید برای سلامت دندان ها از اهمیت زیادی برخوردارند، چرا که دندان ها از مهمترین اجزای بدن هستند که نقش حیاتی را در سلامت عمومی انسان ایفا می کند. به طور کلی رژیم غذایی یکی از عواملی است که بر سلامت انسان ها تاثیر بسیار زیادی دارد. این تاثیر با توجه به نوع رژیم غذایی می تواند منفی یا مثبت باشد. پوسیدگی دندان و بیماری های لثه و دندان از جمله شایع ترین عوارضی هستند که برای اغلب انسان ها ممکن است اتفاق بیفتند، از همین رو ما از سنین کم یاد میگیریم که به خوبی از دندان های خود مراقبت کنیم و به این منظور از مسواک، نخ دندان، شستشوی زبان و دهانشویه استفاده می کنیم.

اغلب افراد از تاثیر مواد غذایی بر روی سلامت دندان ها ناآگاه بوده و تصور می کنند تنها با مسواک و نخ دندان زدن می تواند از دندان های خود مراقبت کنند. در ادامه این مقاله قصد داریم تاثیر رژیم غذایی بر سلامت دندان ها را مورد بررسی قرار داده و مواد غذایی مفید برای سلامت دندان ها را به شما معرفی کنیم.

---

فهرست مطالب

• تاثیر رژیم غذایی بر سلامت دندان ها چیست؟
• معرفی مواد غذایی که مصرف آنها برای سلامت دندان‌ها و لثه‌ها است
• مواد غذایی مضر برای سلامت دندان ها چیست؟
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

تاثیر رژیم غذایی بر سلامت دندان ها چیست؟

ممکن است برای بسیاری جای تعجب داشته باشد که رژیم غذایی شما می تواند تا حد زیادی سلامت دندان های شما را تعیین کند. شاید شما هم تجربه کرده باشید که اگرچه بهترین مراقبت ها از دندان های خود کرده اید اما باز هم دچار بیماری‌های لثه و دندان شده اید و از خود پرسیده اید که چگونه ممکن است؟ من همیشه دندان هایم را مسواک می زنم! من همیشه دندان هایم را نخ دندان می کشم!

اینجاست که اهمیت رژیم غذایی بر سلامت دندان ها خود را نشان می دهد. اگر شما رژیم غذایی سالمی نداشته باشید، حتی اگر مراقبت های بهداشتی از دندان را به بهترین شکل انجام دهید، باز هم نمی توانید دندان های خود را کاملاً سالم نگه دارید. از همین رو است که باید همواره مراقب آنچه که می خورید باشید.

رژیم غذایی می تواند تاثیر مثبت یا منفی روی سلامت دهان و دندان شما داشته باشد؛ به عنوان مثال استفاده زیاد از نوشابه های گازدار می تواند پوسیدگی دندان را به دنبال داشته باشد، حتی اگر همواره دندان های خود را مسواک بزنید. این در حالی است که گنجاندن لبنیات مانند شیر در رژیم غذایی می تواند به استحکام و سلامت دندان های شما کمک کند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ایمپلنت بدون جراحی چیست را بخوانید.

معرفی مواد غذایی که مصرف آنها برای سلامت دندان‌ها و لثه‌ها است

وقتی در مورد بهداشت دهان و دندان خوب صحبت می‌کنیم در واقع منظور پیشگیری است. داشتن عادت غذایی و بهداشتی خوب و منظم بهترین راه برای داشتن دندان‌ها و لثه‌های سالم می‌باشد. عادت‌های خوب مانند استفاده از تکنیک‌های مناسب در مسواک زدن و نخ دندان کشیدن‌های روزانه که به حذف پلاک و باکتری موجود در حفره‌های دهان و دندان کمک می‌کند و اثر لکه‌های روی دندان‌هایمان را کاهش می‌دهد.

از دیگر عوامل حیاتی برای سلامت دندان و لثه، رژیم غذایی مناسب می‌باشد. پیش از هر چیزی، دهان نقطه‌ی آغاز دستگاه گوارش است و غذاهایی که می‌خوریم هم می‌توانند برای بهداشت دهان و دندان مفید باشند و هم می‌توانند به آن صدمه بزند.

مواد غذایی- بادام:

بادام، شکر کمی دارد و منبع غنی پروتئین می‌باشد. کلگیت-Colgate (برند معروف خمیر دندان آمریکایی) از بادام به عنوان غذایی یاد می‌کند که برای دندان‌ها و لثه‌ها مناسب است. بادام به خاطر میزان کلسیم بالایی که دارد، می‌تواند به تقویت دندان‌ها کمک کند.

سیب:

معمولا در تمام توصیه‌های پزشکی تاکید بر مصرف مواد غذایی ترد برای داشتن دندان‌هایی سالم شده است. هنگامی که سیب می‌خورید، خرد کردن سیب با دندان می‌تواند هر پلاک و باکتری که روی دندان وجود دارد را از بین ببرد، بنابراین سیب خاصیت تمیز کنندگی دارد.

مواد غذایی- کلم بروکلی:

کلم بروکلی، منبع غنی ویتامین C و کلسیم است و برای سالم نگه داشتن لثه و دندان‌هایتان بسیار مفید می‌باشد. علاوه بر این، این سبزی به دلیل داشتن میزان زیادی آهن، یک پوشش محافظ روی مینای دندان شما ایجاد می‌کند که باعث درخشان شدن لبخند شما خواهد شد.

متخصص بهداشت دهان و دندان، کری ایبتسون می‌گوید، می‌توانید بروکلی را به صورت خام یا بخارپز بخورید و پیشنهاد می‌کند که از گل‌های آن بخورید چرا که فایده‌ی بیشتری خواهد داشت.

هویج:

هویج نیز مانند سیب، می‌تواند به صورت موقت دندان‌هایتان را بین وعده‌های غذایی و مسواک زدن، تمیز کند.

همچنین بسیاری از متخصصین بر این باورند که ویتامین A موجود در هویج، می‌تواند باعث تقویت مینای دندان شود.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله دلایل بروز درد دندان را بخوانید.

مواد غذایی- بادام هندی:

بادام هندی نه تنها منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است، بلکه به تولید بزاق و حفظ تمیزی دندان‌هایتان نیز کمک می‌کند.

کرفس:

یکی دیگر از سبزیجات ترد کرفس می‌باشد. یکی از مزایای سبزیجات ترد این است که دارای فیبر بالایی هستند و برای خرد شدن به مقدار زیادی بزاق نیاز دارند. بزاق، غذا و باکتری‌ها را از میان دندان‌ها خارج می‌کند و بخش جدا ناپذیری در حفظ سلامت دندان‎ها می‌باشد.

پنیر:

با توجه به اینکه پنیر حاوی میزان زیادی کلسیم است، بنابراین برای حفظ سلامت دندان و لثه بسیار مناسب می‌باشد. آماندا گاردنر در Health.com اشاره می‌کند که پنیر حاوی نوعی پروتئین به نام کازئین است که برای مینای دندان مفید است.

خیار:

خیارهای ترد هم مانند سیب و هویج، می‌توانند به حفظ تمیزی دهان و دندان شما بین وعده‌های غذایی کمک کنند.

سیر:

با اضافه کردن سیر به رژیم غذایی خود، خطر ابتلا به انواع بیماری‌های لثه را کاهش دهید. سیر دارای خواص ضد میکروبی قوی می‌باشد که کمک می‌کند دهان و دندان شما عاری از هرگونه باکتری‌ای باشد.

مواد غذایی- زنجبیل:

زنجبیل می‎تواند بوی بد دهان را بهبود بخشد و همچنین از رشد باکتری در دهان و دندان شما جلوگیری‌ کند.

کلم:

ویتامین C به کاهش التهاب کمک می‌کند و کلم یکی از بهترین منابع آن می‎باشد. مصرف کافی ویتامین C به حفظ سلامت لثه‌ها و دندان‌ها کمک می‌کند و خطر ابتلا به بیماری لثه را کاهش می‌دهد.

کیوی:

از کیوی به عنوان سوپر میوه‌ای که حاوی ویتامین C است یاد می‌کنند. مصرف دو کیوی، دو برابر یک پرتقال متوسط ویتامین C ​​فراهم می‌کند.

مواد غذایی- گوشت:

گوشت قرمز منبع غنی فسفر است. فسفر یکی از اجزای اصلی مینای دندان است، پس مصرف گوشت قرمز به بازسازی دوباره‌ی دندان‌های شما کمک و آنها را قوی‌تر می‌کند.

مواد غذایی- شیر:

شیر ​حاوی مقدار زیادی کلسیم و ویتامین D است که به سلامت دندان‌ها بسیار کمک می‎کند. ویتامین D و کلسیم در کنار هم کار می‌کنند؛ زیرا بدن ما برای جذب کلسیم به مقداری ویتامین D نیاز دارد.

پیاز:

مشکلات مربوط به دندان و لثه اغلب به علت فعالیت باکتریایی بوجود می‌آیند. با خوردن پیاز که دارای خاصیت میکروب‌زدایی است، باکتری‌های دهان و دندان خود را نابود کنید. توصیه می‌کنیم که حتما از پیاز به عنوان چاشنی غذا در سوپ، سالاد و غذاهای سرخ کردنی‌تان استفاده کنید.

پرتقال:

پرتقال منبع خوبی برای جذب ویتامین C مورد نیاز بدن است که به قوی‌تر شدن لثه‌ها کمک می‌کند.

گلابی:

اسیدها می‌توانند آثار مخربی روی مینای دندانتان داشته باشند. گلابی با خنثی کردن اسید دهان، نقش مهمی در بهداشت دهان و دندان ایفا می‌کند.

آناناس:

آناناس را به لیست میوه‌هایی که حاوی ویتامین C هستند اضافه کنید. آناناس همچنین حاوی برملائین می‌باشد که دارای خواص ضد التهابی است.

کشمش:

استفاده از کشمش به عنوان میان وعده‌ی بدون قند توصیه شده است. کشمش همچنین حاوی ترکیباتی است که می‌تواند رشد باکتری‌های دهان و دندان را مختل کند.

مواد غذایی- ماهی سالمون:

این ماهی چرب منبع فسفر است که نقش مهمی در سلامت و استحکام مینای دندان دارد.

مواد غذایی- قارچ‌های شیتاکی:

این قارچ‌ها حاوی ماده‌ای به نام لتینان هستند که دارای خواص ضد باکتری می‎باشد. قارچ شیتاکی می‌تواند از رشد باکتری‌های ناشی از پلاک جلوگیری کند و خطر ابتلا به پریودنتال و سایر بیماری‌های لثه را کاهش دهد.

اسفناج:

این سبزی پربرگ سبز می‌تواند دهان و دندان شما را تمیز نگه دارد. اسفناج را به دلیل فیبر زیادی که دارد، باید زیاد بجوید، که این کار تولید بزاق را زیاد می‎کند و همچنین عمل جویدن، ذرات غذایی روی دندان‌هایتان را پاک می‌کند.

مواد غذایی- توت فرنگی:

آیا می‌خواهید دندان‌هایی سفید و طبیعی داشته باشید؟ توت فرنگی دارای مالیک اسید است که می‌تواند این کار را به راحتی برای شما انجام دهد.

آدامس بدون قند:

آدامس باعث افزایش تولید بزاق می‌شود که برای سلامتی دهان و دندان بسیار مهم است. حتما از آدامس‌های بدون قند برای کنترل قند خون خود استفاده کنید.

چای:

چای سرشار از آنتی اکسیدان و پلی فنل است که به پیشگیری از ایجاد پلاک کمک می‌کند. هم چای سبز و هم چای سیاه در حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها مفید هستند. مقدار معینی چای سبز ممکن است حاوی فلوراید نیز باشد که فواید بیشتری را به همراه دارد.

تن ماهی:

تن ماهی ویتامین D و مواد معدنی مورد نیاز را برای سلامت دندان‌ها فراهم می‌کند.

آب:

آب نقش مهمی در شستشوی باقی مانده‌ی غذاها، اسیدها و باکتری‌های موجود در دندان و لثه‌ها دارد. علاوه بر این، آب شیرین (و بعضی از بطری‌های آب) حاوی فلوراید است که به جلوگیری از پوسیدگی دندان و ایجاد حفره‌ کمک می‌کند.

غلات کامل:

آیا می‌خواهید خطر ابتلا به انواع بیماری‌های لثه را کاهش دهید؟ از غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای و آرد جو دوسر استفاده کنید. دکتر انوار متخصص بیماری‌های مسری تغذیه از دانشکده‌ی بهداشت عمومی آرنولد در دانشگاه کارولینای جنوبی می‌گوید یک رژیم غذایی غنی از غلات کامل به تنظیم قند خون بدن کمک می‌کند که به نوبه‌ی خود باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری پریودنتال یا التهاب لثه می‌شود.

ماست:

از ماست بدون چربی به عنوان یک منبع سالم کلسیم استفاده کنید. به یاد داشته باشید که کلسیم یک ماده غذایی حیاتی برای سلامت دندان‌ها و لثه‌ها می‌باشد.

مواد غذایی مضر برای سلامت دندان ها چیست؟

همانطور که بسیاری از مواد غذایی برای سلامت دندان ها مفید هستند، برخی مواد غذایی وجود دارند که می‌توانند تعادل ترکیبات دهان و دندان را به هم زده و باعث ایجاد بیماری های لثه و دندان بشوند.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره عمل ایمپلنت دندان  را بخوانید. در ادامه برخی از این مواد غذای مضر برای سلامت دندان ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد:

• مواد غذایی که کربوهیدرات های بالا دارند مانند انواع شیرینی، کیک وچوب شور پس از خورده شدن در دهان بلافاصله به قند هایی تبدیل می شوند که می توانند باکتری های بیماری زا را تغذیه کرده و باعث تشکیل پلاک دندانی و پوسیدگی شوند.
• میوه خشک از نظر خیلی از افراد ماده غذایی سالمی به نظر می آید، اما این ماده غذایی برخلاف میوه کامل هیچ آبی نداشته و تنها شامل قندهایی است که باکتری های مضر را تغذیه کرده و ph دهان را برهم می زند. میوه های خشک می توانند باعث ایجاد حفره های دندان شوند.
•  انواع نوشابه و حتی نوشابه های رژیمی که به اصطلاح نوشابه های بدون کالری نیز خوانده می شوند، بسیار برای دندان ها مضر هستند. چراکه می توانند‏ph دهان و دندان ها را تا حد زیادی بر هم زده و محیط دهان را فوق‌العاده اسیدی کنند. اسیدیته زیاد در دهان باعث ایجاد پوسیدگی دندان، التهاب لثه و افزایش عوامل بیماری زا در دهان می شود. توصیه می شود در صورتی که نوشابه مصرف کردید بلافاصله دهان خود را با آب و نمک یا دهان شوی شسته و دندان های خود را مسواک بزنید.
• حبوباتی مانند لوبیا و عدس نیز اگرچه برای سلامت عمومی بدن مفید هستند، اما به دلیل وجود اسید فیتیک در آنها می توانند باعث پوسیدگی دندان شوند. برای از بین بردن اسید فیتیک موجود در حبوبات باید حداقل ۲۴ ساعت قبل از پخت و پز آنها را بخیسانید.

عادات موثر در سلامت دندان ها

اگرچه بهبود رژیم غذایی و رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان می تواند تا حد زیادی سلامت دندان ها را تامین کند. اما لازم به ذکر است که برخی از عادت های روزمره نیز در سلامت دندان ها نقش مهمی دارند. به عنوان مثال توصیه می شود روزانه مقدار زیادی آب مصرف کنید. مصرف زیاد آب نه تنها سلامت عمومی بدن را تامین می کند، بلکه به دلیل فلورایده بودن می تواند از پوسیدگی دندان ها پیشگیری کند. همچنین سیگار کشیدن می تواند باعث تغییر رنگ دندان ها و افزایش خطر پوسیدگی و ایجاد پلاک شود. جویدن مواد غذایی سفت یا شکستن پوسته سخت دانه هایی مثل تخمه، پسته، فندوق، بادام و غیره اجتناب شود. از همین رو داشتن عادت های سالم در کنار رژیم غذایی سالم و رعایت مراقبت های بهداشتی برای سلامت دندان ها بسیار حائز اهمیت است.

سخن پایانی

شما در این مقاله با تاثیر رژیم غذایی بر سلامت دندان ها آشنا شدید. همچنین از انواع موادغذایی مفید آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول