عده زیادی از زوجین هستند که از مشکل ناباروری رنج می برند و به درستی نمی دانند که چه علتی، باعث این موضوع شده است. دلایل زیادی را می توان جز علل ناباروری بیان کرد اما مهم ترین آن ها بیماری هایی هستند که این مشکل را به وجود می آورند. در ادامه این مطلب، به ذکر آن ها می پردازیم.
ناباروری چه زمانی رخ می دهد؟
در شرایطی که خانمی به طور منظم به مدت 12 ماه بدون هیچ گونه پیشگیری اقدام به بارداری می کند و بارداری اتفاق نمی افتد، می توان گفت که زوجین نابارور هستند.
این زمان برای بانوان بالای 35 سال به مدت 6 ماه کاهش پیدا می کند. علاوه بر این، زنانی که در گذشته باردار بوده اند اما اکنون قادر به باردار شدن نیستند و زنانی که مکرر سقط جنین دارند نیز نابارور محسوب می شوند.
اما موضوع این است که ناباروری فقط مختص بانوان نیست و مردان نیز می توانند با مشکلات ناباروری دست و پنجه نرم کنند. بنابراین هر دو زوج باید معاینه شوند و مورد آزمایش قرار بگیرند.
بیماری هایی که باعث ناباروری زنان می شوند
با افزایش سن بانوان، تعداد تخمک ها و در نتیجه باروری فرد به سرعت کاهش می یابد. این کاهش در اواسط دهه 30 آشکارتر می شود. تخمین زده می شود که حدود یک سوم زوج هایی که در آن، خانم بالای 35 سال سن دارد، درگیر ناباروری هستند.
با افزایش سن یک زن، کیفیت تخمک های او نیز رفته رفته کاهش پیدا می کند. این مشکل علاوه بر کاهش باروری، احتمال ناهنجاری های کروموزومی را نیز بیشتر می کند. تقریباً 70 درصد از سقط جنین ها به دلیل ناهنجاری های کروموزومی اتفاق می افتد. بیماری هایی که در کنار موارد گفته شده موجب ناباروری می شوند در ادامه آمده است.
اختلال در تخمک گذاری
اختلال در تخمک گذاری به این معنی است که تخمک گذاری به ندرت در بدن زن اتفاق می افتد یا اینکه زن اصلا تخمک گذاری نمی کند. اختلالات تخمک گذاری بسیار شایع است و از هر 4 زوج نابارور، 1 نفر این مشکل را دارد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) که به عنوان تنبلی تخمدان شناخته می شود شایع ترین علت ناباروری در زنان است. سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای نشانه های زیر است:
- پریودهای نامنظم
- مقاومت به انسولین
- رشد غیر طبیعی موهای صورت یا بدن
- چاقی
- آکنه
نارسایی زودرس تخمدان
نام دیگر این اختلال، نارسایی اولیه تخمک گذاری است. علت این امر می تواند ژنتیک خانوادگی یا شیمی درمانی باشد.
اختلالات هورمونی
نوسانات سطح هورمون ها می تواند بر چرخه پریودی، تخمک گذاری و در نتیجه باروری زن تأثیر بگذارد. از شایع ترین علل اختلالات هورمونی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عملکرد اختلالی هیپوتالاموس
شایع ترین علامت آن قاعدگی نامنظم یا عدم وقوع قاعدگی است. اختلال در عملکرد هیپوتالاموس در زنان منجر به اختلال در سطح هورمون های گنادوتروپین و به دنبال آن هورمون های هیپوفیز LH و FSH می شود و در نتیجه تخمک گذاری و باروری تحت تاثیر قرار می گیرد.
- عملکرد همراه با اختلال هیپوفیز
اگر نقصی در تولید هورمون های ترشح شده از غده هیپوفیز (LH و FSH) وجود داشته باشد، تخمک گذاری مشکل می شود.
- عملکرد همراه با اختلال غده تیروئید
- بالارفتن سطح هورمون پرولاکتین
اختلالات لوله فالوپ
لوله های فالوپ یا لوله های رحمی زنان که بین تخمدان ها و رحم قرار دارند ممکن است به دلایل مختلفی مانند جراحی یا عفونت های مقاربتی (STI) آسیب ببینند.
ناهنجاری یا آسیب دیدن این لوله ها می تواند مانع از رسیدن اسپرم به تخمک شود یا حتی اگر لقاح اتفاق بیفتد، ممکن است مانع از انتقال تخمک بارور شده به رحم شود و در پی آن ناباروری اتفاق بیافتد.
اندومتریوز
اندومتریوز بر توانایی زنان برای باردار شدن به طور طبیعی تأثیر می گذارد. این بیماری که حدود 10 درصد از زنان در سنین باروری را درگیر می کند، زمانی رخ می دهد که بافتی که به طور معمول در داخل رحم رشد می کند در سایر نقاط بدن و خارج از رحم رشد کند.
اندومتریوز همچنین می تواند پوشش داخلی رحم را تحت تاثیر قرار دهد و روند لانه گزینی تخمک بارور شده را مختل کند.
ضایعات رحمی
ضایعات ساختاری رحم و ناهنجاری های آن از عوامل مهم تأثیرگذار بر باروری زنان هستند. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رحم تک شاخ یا دوشاخ
- رحم دوتایی
- رحم دارای سپتوم
- رحم قوس دار
- پولیپ رحم
- فیبروم (میوم)
بیماری هایی که باعث ناباروری مردان می شوند
مشکلاتی در دستگاه تناسلی مردان رخ می دهد و مانع از بارداری زن می شود، ناباروری مردانه نامیده می شود. علت ناباروری در مردان را می توان عوامل بیولوژیکی و محیطی دانست. در ادامه به بررسی مهم ترین علل ناباروری مردان می پردازیم:
- اختلالات اسپرم
- انزال رتروگراد
- انسداد لوله‌های انتقال دهنده اسپرم
- مشکلات هورمونی
- هورمون لوتئینی
- هورمون تحریک کننده فولیکول
- کمبود تستوسترون
- هورمون پرولاکتین
- پرکاری غده تیرویید
- کم کاری غده تیرویید
- واریکوسل
- پیچ خوردگی بیضه‌ها
- سوزاکپ
- کلامیدیا
- بیماری هایی که باعث تحلیل رفتن بافت بیضه و کم شدن اسپرم شوند مانند
- اوریون
- سل
- بروسلوز
- سوزاک
- حصبه
- آنفلوانزا
- آبله
- سفلیس
سخن آخر
ناباروری یکی از مشکلات نگران کننده در زوجین است که عوامل مختلفی از جمله بیماری ها ممکن است باعث آن شده باشند. بیماری هایی که موجب ناباروری می شوند گاهی با علائم و گاهی نیز بدون علائم هستند. شایع ترین آن ها اختلالاتی است که در هورمون های زنانه و آناتومی رحم بانوان رخ می دهد. برخی از بیماری ها به راحتی با داروهایی که پزشکان متخصص تجویز می کنند قابل درمان است.
منبع: akserahem.com
