عوارض جانبی درمان، از جمله درد دست، ممکن است برای بسیاری از زنانی است که جراحی سرطان سینه انجام داده اند بروز پیدا کند. دلایل متعددی وجود دارد که باعث می‌شود فردی پس از جراحی دچار درد مداوم شود. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله به بررسی علت درد دست بعد از عمل سرطان سينه خواهیم پرداخت.
علت درد بعد از عمل سرطان سینه
عوامل مختلفی از جمله آسیب غیرقابل اجتناب بافتی و عصبی هنگام برداشتن سرطان و هر غدد لنفاوی می‌توانند سبب ایجاد درد بعد از عمل سرطان سينه شوند. لنف ادم، تورم بازو، دست یا دیواره قفسه سینه ناشی از تجمع مایع لنفاوی در آن بافت ها پس از جراحی سرطان سینه نیز می‌تواند دردناک باشد. اما شما مجبور نیستید رنج بکشید. با درمان مناسب، اکثر افراد می‌توانند از اکثر دردهای خود تسکین یابند.
علائم درد سرطان سينه
احساسات عجیب در بازو در کنار جراحی سینه بسیار شایع است. در یک احساس تغییر یافته به هر دلیلی، قسمتی از بدن که تحت تاثیر قرار گرفته است می‌تواند متورم یا دردناک شود. اگر تورم قابل مشاهده باشد، لنف ادم نامیده می‌شود که پس از برداشتن غدد لنفاوی به دلیل سرطان، از جمله سرطان سینه، رخ می‌دهد. لنف ادم پاسخ سیستم ایمنی به انسداد مایعات در سفر به غدد لنفاوی است که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند.
درد سرطان سینه چگونه است؟
بر اساس یک مطالعه فنلاندی، بیش از نیمی از زنانی که جراحی سرطان سینه انجام می‌دهند، یک سال پس از جراحی، دردشان ادامه دارد. این تحقیق به عنوان یک نامه تحقیقاتی در شماره 1 ژانویه 2014 مجله انجمن پزشکی آمریکا منتشر شد. برای اینکه ببینند آیا عوامل خاصی با ادامه درد بعد از جراحی مرتبط است یا خیر، محققان به سوابق پزشکی 860 زن مبتلا به سرطان سینه در مراحل اولیه که برای از بین بردن سرطان جراحی شده بودند، نگاه کردند:
- 54 درصد از زنان قبل از جراحی تحت درمان هورمونی قرار گرفتند.
- 62 درصد از زنان لامپکتومی کردند.
- 38 درصد از زنان، ماستکتومی کردند.
- 48 درصد از زنان تشریح غدد لنفاوی زیر بغل داشتند.
- 52 درصد از زنان بیوپسی گره نگهبان داشتند.
- 57% از زنان پس از جراحی شیمی درمانی شدند.
- 73% از زنان پس از جراحی تحت پرتودرمانی قرار گرفتند.
- 68% از زنان پس از جراحی تحت درمان هورمونی قرار گرفتند. حدود نیمی از زنان تاموکسیفن مصرف کردند و حدود نیمی از آنها از مهارکننده آروماتاز استفاده کردند.
- 75 درصد زنان بالای 50 سال سن داشتند و حدود 7 درصد زنان از افسردگی رنج می‌بردند.
علت درد دست در سرطان سينه چیست؟
اکثر زنانی که جراحی سرطان سینه انجام می‌دهند، حتی بیش از یک سال پس از جراحی، نوعی مشکل بازو دارند. پس از جراحی سرطان سینه، برخی از زنان دچار بی حسی، تورم، ضعف یا سوزن سوزن شدن در ناحیه بازو و شانه در همان سمتی از بدن می‌شوند که جراحی روی آن انجام شده است. این مشکلات بیشتر بعد از جراحی ماستکتومی و کمتر بعد از لامپکتومی اتفاق می‌افتد.
احتمال مشکلات بازو و شانه تا حدودی به این بستگی دارد که آیا غدد لنفاوی در حین جراحی برداشته شده است یا خیر و اگر چنین است، چه تعداد از آنها برداشته شده است. لنف ادم وضعیتی است که می‌تواند پس از جراحی سرطان سینه رخ دهد. تحقیقات نشان داده است که بین 5 تا 25 درصد از زنان پس از جراحی سرطان سینه دچار لنف ادم می‌شوند. لنف ادم تجمع مایع لنفاوی در بافت بازو است که باعث تورم می‌شود. ادم اصطلاح پزشکی برای تورم است.
مایع لنفاوی به طور معمول از بافت بدن از طریق غدد لنفاوی و کانال های لنفاوی تخلیه می‌شود. اگر برخی از غدد و کانال های لنفاوی در حین جراحی برداشته یا آسیب ببینند، مایع لنفاوی به درستی تخلیه نمی‌شود و در بافت نزدیک محل جراحی جمع می‌شود. لنف ادم می‌تواند علائم دیگری مانند سوزن سوزن شدن، بی حسی، سفتی و ضعف را در دست ایجاد کند. با این حال، این مشکلات ممکن است بعد از جراحی سرطان سینه حتی بدون ادم لنفاوی رخ دهد.
عوارض جانبی جراحی سرطان سینه می‌تواند کیفیت زندگی شما را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. در بیشتر موارد، عوارض جانبی اجتناب ناپذیر هستند. دکتر وحید حریری، جراح پستان و فلوشیپ جراحی زیبایی، تمام تلاش ممکن را برای به حداقل رساندن آنها انجام می‌دهد. اما فقط به این دلیل که عوارض جانبی اجتناب ناپذیر هستند به این معنی نیست که نمی توان آنها را درمان یا کاهش داد. اگر جراحی سرطان سینه انجام داده اید و اکنون مشکلات بازو و شانه دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
در حالی که همه مشکلات به طور کامل برطرف نمی‌شوند، مراحلی وجود دارد که می‌توانید برای مدیریت آنها انجام دهید. بسته به وضعیت خود، ممکن است بخواهید از پزشک خود بپرسید که آیا ارجاع به یک متخصص توانبخشی فیزیکی یا کاردرمانی با تجربه در درمان عوارض جانبی جراحی سرطان سینه منطقی است یا خیر. این متخصصان با درمان ها و تمرین های خاصی که ممکن است وضعیت شما را بهبود بخشد، تجربه دارند.
رابطه درد دست با سرطان سينه چیست؟
درد در کتف و اطراف آن – استخوان مثلثی شکل در دو طرف قسمت بالای کمر – معمولاً یک مشکل ارتوپدی است. با این حال، مواقعی وجود دارد که می‌تواند با سرطان سینه مرتبط باشد. درد در تیغه شانه شما می‌تواند نتیجه درمان سرطان سینه یا در موارد نادر، نشانه‌ای از گسترش سرطان از سینه به سایر نواحی بدن باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که تقریباً 35 درصد از افرادی که تحت درمان سرطان سینه قرار گرفته اند، پس از آن درد شانه ای متوسط دارند. درد پس از درمان می‌تواند توانایی شما را برای بلند کردن بازوها محدود کند، باعث از دست دادن قدرت عضلانی شما شود و انجام فعالیت های مربوط به شغل یا اوقات فراغت را دشوارتر کند.
نوع دردی که احساس می‌کنید معمولاً به علت ایجاد آن بستگی دارد. برخی از افراد به دلیل آسیب عصبی ناشی از پرتودرمانی یا لامپکتومی، ماستکتومی یا برداشتن غدد لنفاوی شانه درد دارند. اگر درد نوروپاتی دارید، ممکن است احساس تیراندازی یا سوزش کنید. برخی افراد این ناراحتی را به عنوان احساس سوزن سوزن شدن یا خارش شدید توصیف می‌کنند.
همچنین ممکن است زمانی که می‌خواهید بازوهای خود را بالا یا پایین ببرید، درد شدیدی را تجربه کنید. این درد می‌تواند با تورم، سفتی یا بی حسی همراه باشد.
اگر درد دست شما ناشی از سرطانی است که گسترش یافته است (متاستاز)، ممکن است مانند یک درد عمیق و مبهم در مفاصل یا استخوان های شما احساس شود. همچنین ممکن است احساس افسردگی یا اضطراب کنید و خواب شما ممکن است در نتیجه درد شما مختل شود. نخوابیدن کافی ممکن است درد شما را بدتر کند.
جمع بندی
درد دست پس از جراحی سرطان سينه معمولاً در اثر کبودی، کشش یا آسیب به اعصاب در طول جراحی یا زمانی که بافت اسکار تشکیل می‌شود، ایجاد می‌شود. به نظر می‌رسد بیشتر افرادی را که در قسمت بیرونی بالای سینه و زیر بغل جراحی کرده اند، تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نواحی به ویژه در برابر آسیب عصبی آسیب پذیر هستند. اگر نگران درد دست در حین و بعد از درمان سرطان سینه هستید یا ماه ها پس از درمان درد دارید، در سکوت رنج نبرید و با حتما یک جراح سینه صحبت کنید.دکتر وحید حریری جراح پستان و متخصص سرطان سینه در تمامی مراحل درمان و تشخیص سرطان سینه همراه شما می باشد.
