تا کنون درباره فرآیند طولانی و پیچیده گوارش و هضم غذا خوانده اید؟ غذایی که می خورید با عبور از معده وارده روده کوچک و سپس روده بزرگ می گردد. اما اگر روده ها دچار مشکل شوند چه اتفاقی می افتد؟ تا کنون نامی از انسداد روده شنیده اید؟ روده های هشت و نیم متری ما در صورت انسداد با چه خطراتی روبرو خواهند بود؟ باید گفت که آگاهی از علائم در بهبود چشم انداز و کاهش خطر عوارض مهم است. در این مقاله تا پایان با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری درباره انسداد روده بدست آورید.
برای مطالعه بیشتر: یائسگی عاملی برای چاقی؟
علل ابتلا به انسداد روده
بعد از جراحی، معمولا انسداد روده به‌دلیل استفاده از داروهای بعد از عمل رخ می‌دهد. این داروها باعث کند شدن حرکات روده‌ها می‌شوند. به این حالت، فلج رودَوی گفته می‌شود. در این حالت، روده مسدود نمی‌شود بلکه حرکات آن به‌درستی صورت نمی‌گیرد. یعنی غذای هضم‌یافته در روده‌ها، حرکاتی کند دارد یا اصلا حرکتی ندارد. داروهای زیر ازجمله داروهایی هستند که می‌توانند باعث این امر شوند:
- هیدرومورفون یا دیلادید؛
- مورفین؛
- اوکسی کُدون؛
- داروهای ضدافسردگی تری‌سیکلیک مانند اِمی‌تریپتیلین و ایمی‌پرامین (توفرانیل).
دلایل دیگری نیز برای انسداد روده وجود دارد:
- سرطان روده؛
- بیماری کرون: این بیماری به‌خاطر التهاب خودایمنی باعث ضخیم شدن دیواره‌های روده می‌شود؛
- دیورتیکولیت؛
- بیماری پارکینسون نیز اعصاب و ماهیچه‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد.
مواردی که عنوان شد از رایج‌ترین دلایل ابتلا به انسداد روده در بزرگ‌سالان است. کودکان هم ممکن است به این مشکل دچار بشوند. درهم‌روی روده باعث ایجاد انسداد روده در کودکان می‌شود که درواقع بخشی از روده به قسمت مجاور آن می‌چسبد.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: کاهش فشار خون با رژیم دش
روش های تشخیص انسداد روده
بعد از مراجعه به پزشک، او در ابتدا علائم فرد را به‌خوبی بررسی می‌کند. درباره‌ی سابقه‌ی پزشکی، جراحی‌های صورت‌گرفته، داروهایی که مصرف شده، به‌ویژه داروهای مصرفی اخیر، از بیمار سؤالاتی می‌کند. بعد از این مرحله، معاینات پزشکی صورت می‌گیرد و پزشک در ناحیه‌ی شکمی به‌دنبال التهاب و سفت‌شدگی می‌گردد. ضمن اینکه پزشک به کمک گوشی پزشکی به صدای عمومی روده‌ها گوش می‌کند و اگر به‌خاطر انسداد روده، روده هیچ حرکتی نداشته باشد، پزشک صدایی را نخواهد شنید یا صداهای زیادی به گوشش می‌رسد. تصویربرداری از این ناحیه معمولا پس از معاینات فیزیکی تجویز می‌شود. پزشک از این روش‌ها برای تشخیص ناحیه‌ای از روده که محتویات فشرده می‌شوند، بهره می‌گیرد.
تصویربرداری و عکس‌برداری کمک می‌کند تا ناحیه‌ی انسداد مشخص بشود؛ یعنی ناحیه‌ای که در آن گازها تجمع کرده‌اند یا روده متورم شده و انسداد شکل گرفته است. مطالعات عکس‌برداری از روده به این شکل است:
- اشعه‌ی ایکس ساده: به‌کمک این نوع از تصویربرداری می‌توان علائم تجمع گاز و انسداد را مشاهده کرد. اما این روش برای تشخیص قطعی کفایت نمی‌کند.
- سی‌تی‌اسکن: به‌کمک این روش، اطلاعات دقیق‌تری از وضعیت انسداد به‌دست می‌آید. در این روش، از تزریق ماده‌ی جاجِب پزشکی به‌صورت بین‌وریدی یا خوراکی بهره گرفته می‌شود.
- سونوگرافی: این تکنیک عکس‌برداری بیشتر برای تشخیص انسداد روده در کودکان استفاده می‌شود.
در برخی از موارد نیز پزشکان از کنتراست هوا یا باریوم اِنِما استفاده می‌شود. باریوم انما نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس است که می‌تواند تغییرات یا ناهنجاری‌ها را در روده‌ی بزرگ (کولون) تشخیص دهد. در این روش، پزشک ماده‌ی باریوم سولفات یا هوا را که ماده‌ای حساس به نور است، در حد فاصل رکتوم تا روده بزرگ قرار می‌دهد. این در حالی است که یک تکنسین هم به کمک اشعه‌ی ایکس از شکم عکس‌برداری می‌کند. هوا یا باریوم سولفات به مشاهده‌ی مشکلات و انسداد احتمالی در روده کمک می‌کند. این روش می‌تواند انسداد روده‌ی ناشی از گرفتگی عضلانی در کودکان را درمان کند.
درباره ی زخم معده چه می دانید؟
انسداد روده چه خطراتی به همراه دارد؟
انسداد روده می‌تواند مشکلات بسیار حاد و خطرناکی در فرد ایجاد کند. ۲ مورد از شدیدترین عوارض از این قرار است:
نکروز یا بافت‌مردگی
بافت‌مردگی که به مرگ سلولی بی‌وقفه نیز شهرت دارد، زمانی به‌وقوع می‌پیوندد که یک انسداد، جریان خون به روده را متوقف می‌کند. بدون خون، اکسیژن به بافت‌ها نخواهد رسید و باعث مرگ آنها می‌شود. بافت‌های مرده باعث ضعف دیواره‌های روده می‌شوند.
در نتیجه پارگی روده و نَشت محتویات موجود در آن به‌سادگی ممکن می‌شود و روده سوراخ می‌شود.
التهاب صفاق
سوراخ شدن روده که پیش‌تر عنوان شد موجب التهاب صفاق نیز می‌شود. این التهابی جدی است که در حفره‌ی شکمی به‌وسیله‌ی باکتری و قارچ ایجاد می‌شود. در روده باکتری‌های زیادی وجود دارد، مانند: اشریشیا کلی. این باکتری‌ها باید درون معده بمانند؛ نه‌اینکه آزادانه در حفره‌ی شکمی قرار بگیرند. التهاب صفاق می‌تواند منجر به گندخونی یا سِپتیسمی بشود. این مشکل بسیار حاد است و می‌تواند منجر به شوک یا ازکارافتادن اندام‌ها بشود.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: سیر تا پیاز رژیم وحشی
انسداد روده چگونه درمان می گردد؟
گزینه‌های درمانی انسداد روده شامل انتظار برای برطرف شدن عارضه، ایجاد تغییرات در رژیم غذایی یا استفاده از دارو است. گاهی اوقات هم جراحی لازم است. نوع درمان به شدت انسداد و علت اصلی آن بستگی خواهد داشت.
درمان‌های احتمالی این عارضه شامل موارد زیر هستند:
مراقبت‌های بیمارستانی اولین و ساده ترین اقدام
انسداد روده مربوط به جراحی غالباً طی چند روز پس از جراحی بهبود می‌یابد و ایلئوس فلج کننده معمولاً هنگامی که فرد تغییراتی در داروی خود ایجاد می‌کند، برطرف می‌شود. با این حال، افراد ممکن است نیاز به اقامت در بیمارستان داشته باشند تا زمانی که مسئله به طور کامل حل شود.
درمان در بیمارستان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مایعات داخل وریدی برای جلوگیری از کمبود آب بدن
- رفع فشار معده که از لوله ای برای مکش موادی استفاده می‌کند که در غیر این صورت ممکن است فرد استفراغ کند.
- مسکن درد
- تغییرات رژیم غذایی
شرایطی مانند بیماری کرون و دیورتیکولیت می‌توانند باعث انسداد روده ای جزئی شوند. برخی از مواد روده‌ای می‌توانند از روده عبور کنند.
یک پزشک ممکن است توصیه کند که افراد مبتلا به این عارضه، رژیم غذایی کم فیبر را دنبال کنند تا دفع مدفوع برایشان راحت‌تر شود. این مهم شامل کاهش غذاهای سبوس‌دار، سبزیجات خام و آجیل است.
دارو درمانی
ایلئوس فلج کننده که ناشی از دارو است اغلب می‌تواند با مصرف داروی دیگری مانند متوکلوپرامید (Reglan) برای تحریک حرکت روده‌ها درمان شود.
گزینه دیگر، قطع مصرف دارویی است که باعث ایجاد انسداد روده شده است. اما این کار را فقط با نظارت پزشک انجام دهید. همیشه توصیه نمی‌شود که داروهای ضد افسردگی و برخی داروهای دیگر را به طور ناگهانی متوقف کنید.
عمل جراحی
اگر دارو یا تغییرات رژیم غذایی نتواند زخم را برطرف کند یا انسداد شدید باشد، ممکن است فرد نیاز به جراحی داشته باشد. روش‌های جراحی شامل رفع انسداد یا ترمیم یا برداشتن قسمت آسیب دیده روده است.
افراد مسن یا افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ ممکن است کاندید مناسبی برای جراحی گسترده نباشند. در عوض، ممکن است با یک استنت (لوله) مجهز شوند تا روده را باز نگه دارد و اجازه دهد مواد روده به راحتی از آن عبور کنند.
در برخی موارد، ممکن است لازم باشد که فرد روده را از کل بدنش را خارج کند. در این حالت جراحی استومی انجام می‌شود. آنها سوراخی را در شکم ایجاد می‌کنند که به آن استوما گفته می‌شود و به فرد اجازه می‌دهد تا مدفوع از روده به داخل کیسه برود. اگرچه استوم به مراقبت نیاز دارد اما فرد می‌تواند بدون روده زندگی سالمی داشته باشد.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: آنچه درباره ی دیابت لازم است بدانید
سخن پایانی
در این محتوا درباره ی انسداد روده خواندیم. باید اذعان نمود که میزان مرگ و میر جهانی بیماران سالم که از بیماری انسداد روده دوام نیاورده‌اند (به دلیل عوارض ناشی از این بیماری) 3.8 از هر 100000 نفر است. اگر در غیر این صورت سالم هستید و به دنبال درمان می‌باشید، به احتمال زیاد بهبود خواهید یافت. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم تجربیات و نظرات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
