تغذیه همه‌ی جنبه‌های سلامتی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شما چقدر با بیماری پسوریازیس آشنایی دارید؟ آیا خودتان یا اطرافیانتان با آن درگیر هستند؟
اگر به بیماری پوستی پسوریازیس مبتلا هستید، آنچه می‌خورید یا می‌نوشید روی وضعیت بیماری شما تأثیر دارد. بعضی مواد غذایی علائم پسوریازیس را کاهش داده و بعضی دیگر باعث تشدید آن‌ها می‌شوند.
پسوریازیس یا صدف چیست؟
پسوریازیس یا صدف یک بیماری خودایمنی مزمن است که باعث افزایش سرعت ساخت سلول های پوستی می شود.این افزایش سرعت باعث ایجاد لکه ها (فلس) روی سطح پوست می شود.
التهاب و سرخی در اطراف این لکه ها بسیار شایع می باشد.این پوسته ها معمولا سطحی به رنگ سفید – نقره ای دارند که در عمق قرمز رنگ هستند.همچنین ممکن است ترک خورده و خونریزی کنند.
تغییر پوست انسان تقریبا 30 روز به طول می انجامد ولی در افراد مبتلا به پسوریازیس این چرخه درچند روز اتفاق می افتد. بنابراین سلول های پوستی وقت کافی برای افتادن وجایگزین شدن ندارند.
در حال حاضر، هیچ درمانی برای پسوریازیس وجود ندارد. اما می‌توان علائم آن را به کمک داروها و اصلاح سبک زندگی کنترل کرد.
به خاطر داشته باشیدکه:
پسوریازیس، مسری نیست.
بروز پسوریازیس
بسیاری از افراد مستعد ابتلا به پسوریازیس ممکن است سال‌ها بدون علامت باشند تا زمانی که بیماری توسط بعضی عوامل محیطی ایجاد شود. از این عوامل محیطی می‌توان به :
- عفونت گلو یا عفونت پوست
- آب و هوای سرد و خشک
- آسیب‌دیدگی پوست در اثر عواملی مثل نیش حشرات یا آفتاب سوختگی شدید
- استرس
- سیگار کشیدن
- نوشیدن الکل
- مصرف بعضی داروها از جمله داروهای کاهنده‌ی فشار خون
اشاره کرد.
غذاهای مفید برای مبتلایان به پسوریازیس
سبزیجات برگ‌دار
سبزیجات برگ‌دار سرشار از آنتی اکسیدان هستند و از سلول‌ها در برابر التهاب محافظت می‌کنند. این موضوع می‌تواند در کاهش علائم بیماری پسوریازیس مؤثر باشد. علاوه بر این، سبزیجات برگ‌دار کالری کم و فیبر زیادی دارند و به همین دلیل یک ماده‌ی غذایی مفید محسوب می‌شوند. شما می‌توانید از انواع سبزیجات مثل اسفناج برای تهیه سالاد، سوپ یا املت استفاده کنید.
روغن زیتون
روغن زیتون به دلیل داشتن چربی‌های غیراشباع خاصیت ضدالتهابی دارد. این روغن یکی از اجزای مهم رژیم غذایی مدیترانه‌ای را تشکیل می‌دهد. در رژیم غذایی مدیترانه‌ای به مصرف میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، حبوبات، غلات کامل و روغن زیتون توصیه می‌شود. تحقیقات نشان داده افرادی که از این رژیم غذایی پیروی می‌کنند به پسوریازیس شدید مبتلا نمی‌شوند.
ماهی
چربی‌های امگا ۳ به کاهش التهاب کمک کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. به همین دلیل بهتر است در طول هفته حداقل ۲ بار ماهی را در برنامه‌ی غذایی خود بگنجانید. بر اساس نتایج حاصل از یک مطالعه، مصرف ۱۸۰ گرم ماهی در هفته باعث بهبود علائم این بیماری پوستی می‌شود. چربی‌های امگا ۳ احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را هم کاهش می‌دهند. انواع ماهی‌ها به‌ویژه ماهی سالمون و ساردین از بهترین منابع غذایی امگا ۳ محسوب می‌شوند.
غلات کامل
غلات کامل غنی از فیبر هستند و به همین دلیل می‌توانند التهاب را در بدن کاهش داده و به لاغر شدن کمک کنند. تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که کاهش وزن به کنترل علائم پسوریازیس در بیماران چاق کمک می‌کند. نان سبوس‌دار، ماکارونی تهیه شده با آرد سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، جو دوسر و کینوا جزء غلات کامل طبقه‌بندی می‌شوند.
مغزهای خوراکی
مغزهای خوراکی مثل گردو و بادام خاصیت ضدالتهابی دارند و حاوی مقدار زیادی مواد مغذی مختلف، فیبر و چربی‌های سالم هستند. شما می‌توانید از مغزها به‌عنوان میان وعده استفاده کرده یا آن‌ها را روی سالاد بریزید. اگرچه مغزها برای سلامتی مفید هستند، اما باید در مصرف آن‌ها حد تعادل را رعایت کنید. چون بسیار پرکالری هستند و در هر ۳۰ گرم آن‌ها ۱۶۰ تا ۲۰۰ کالری انرژی وجود دارد.
میوه‌ها
اگر به مصرف خوراکی‌های شیرین علاقه دارید، بهتر است میوه‌ها را جایگزین آن‌ها کنید. میوه‌ها حاوی فیبر، آنتی اکسیدان و ویتامین‌های مختلف هستند و التهاب را کاهش می‌دهند. برای اینکه بیشترین بهره را از مصرف میوه‌ها ببرید، از انواع متنوع آن‌ها با رنگ‌های مختلف استفاده کنید. چون هر کدام از آن‌ها حاوی مواد مغذی متفاوتی هستند. توت‌ها، گیلاس و سیب آنتی اکسیدان‌هایی به نام پلی فنول (Polyphenol) دارند. در حالی که پرتقال و طالبی مقدار زیادی ویتامین C دارند. آناناس هم یک آنزیم ضدالتهاب به نام بروملین (Bromelain) دارد.
حبوبات
حبوبات منبع خوب پروتئین، فیبر و آنتی اکسیدان هستند. آن‌ها می‌توانند به کنترل وزن کمک کرده و التهاب را در بدن کاهش دهند. تحقیقات نشان داده‌اند که رژیم گیاهخواری در کاهش علائم پسوریازیس مؤثر است. سعی کنید هر چند وقت یکبار از حبوبات مختلف مثل لوبیا، عدس و ماش به جای گوشت استفاده کنید.
غذاهای مضر برای مبتلایان به پسوریازیس
غذاها و نوشیدنی‌های شیرین
این دسته از مواد غذایی التهاب را بدتر می‌کنند و احتمال ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهند. علاوه بر این می‌توانند باعث افزایش وزن شده و از این طریق علائم پسوریازیس را تشدید کنند. اگر به این بیماری مبتلا هستید، از مصرف نوشیدنی‌های شیرین مثل نوشابه‌ها و آبمیوه‌ها و انواع شیرینی‌جات مثل کیک، آبنبات و دسر خودداری کنید. بعضی از نان‌ها و سس‌ها هم حاوی قند هستند. بنابراین، همیشه برچسب روی بسته‌بندی مواد غذایی را بخوانید.
غلات تصفیه شده
آرد سفید و برنج سفید مقدار زیادی از فیبر و مواد مغذی خود را از دست می‌دهند. در نتیجه با سرعت در دستگاه گوارش هضم شده و باعث افزایش سریع قند خون و سپس افت آن می‌شوند. این موضوع می‌تواند در بروز التهاب نقش داشته باشد. سعی کنید بیشتر غلات مصرفی شما از نوع غلات کامل مثل نان سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای باشد.
لبنیات
لبنیات هم مانند گوشت قرمز حاوی اسید آراشیدونیک هستند. اسید آراشیدونیک محصولات لبنی ممکن است باعث تحریک مخاط روده شده و علائم پسوریازیس را تشدید کند.
شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند بعضی از بیماران بعد از حذف لبنیات از رژیم غذایی خود علائم کمتری را تجربه می‌کنند. با این حال، لازم است درباره‌ی ارتباط بین لبنیات و این بیماری پوستی تحقیقات بیشتری انجام شود.
نوشیدنی‌های الکلی
مصرف الکل باعث شعله‌ور شدن علائم پسوریازیس می‌شود. محققان علت دقیق این موضوع را نمی‌دانند، اما گمان می‌کنند که الکل روی سیستم ایمنی بدن تأثیر گذاشته و باعث التهاب می‌شود. علاوه بر این، الکل اثربخشی داروهای پسوریازیس را کاهش می‌دهد.
گوشت قرمز پرچرب
در گوشت قرمز اسید چربی به نام اسید آراشیدونیک وجود دارد. به همین دلیل استفاده از گوشت قرمز به‌ویژه نوع پرچرب آن باعث التهاب شده و احتمال شعله‌ور شدن بیماری پسوریازیس و تشدید علائم آن را افزایش می‌دهد.
زیاده‌روی در مصرف گوشت قرمز در ابتلا به بیماری‌های قلبی نقش دارد. مطالعات علمی نشان داده که بیماران مبتلا به پسوریازیس بیش از دیگران در معرض ابتلا به حمله‌ی قلبی و سکته‌ی مغزی قرار دارند. اگر می‌خواهید از گوشت قرمز استفاده کنید، قبل از مصرف چربی‌های قابل مشاهده آن را جدا کرده و گوشت چرخ کرده را با کمترین درصد چربی انتخاب کنید.
کافئین
کافئین در بعضی از افراد باعث شعله‌ور شدن علائم پسوریازیس می‌شود. تحقیقاتی وجود دارند که نشان می‌دهند این بیماران باید از مصرف کافئین خودداری کنند. با این حال ارتباط بین مصرف منابع غذایی حاوی کافئین مثل قهوه و چای با این بیماری پوستی به‌طور دقیق برای محققان مشخص نشده است.
غذاهای حاوی گلوتن
گلوتن، پروتئینی است که در بعضی غلات مانند گندم، جو و چاودار یافت می‌شود. نان، ماکارونی و سایر محصولات تهیه شده از این غلات حاوی گلوتن هستند. بعضی از بیماران مبتلا به پسوریازیس به گلوتن حساس هستند و اجتناب از مصرف غلات حاوی این پروتئین به کاهش علائم آن‌ها کمک می‌کند.
اگر نگران حساسیت به گلوتن هستید، درباره‌ی آزمایشاتی که می‌توانند به تأیید این موضوع کمک کنند با پزشکتان مشورت کنید.
سبزیجات نایت شید
بعضی از بیماران مبتلا به پسوریازس از مصرف سبزیجات نایت شید (Nightshade) شامل سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، بادمجان و فلفل خودداری می‌کنند. چون معتقدند که این کار به کنترل علائم بیماری کمک می‌کند. به اعتقاد «بنیاد جهانی زندگی سالم» مقدار سبزیجاتی که معمولا بیشتر افراد می‌خورند به اندازه‌ای نیست که بتواند باعث التهاب شود. با این حال ممکن است بعضی از بیماران بعد از کاهش مصرف سبزیجات نایت شید متوجه‌ی بهبود علائم خود شوند.
سخن آخر
بیماران مبتلا به پسوریازیس باید با پیروی از رژیم غذایی سالم از ابتلای خود به چاقی که می‌تواند زمینه‌ساز شعله‌ور شدن بیماری باشد، پیشگیری کنند. تغذیه در این بیماری اهمیت بسزایی دارد.
اگر این مطلب برای شما مفید بود آن را با دوستان خود نیز به اشتراک بگذارید:
