ارتودنسی یکی از شاخه‌های تخصصی دندانپزشکی است که به اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی می‌پردازد. این شاخه از دندانپزشکی به منظور بهبود ظاهر و عملکرد دندان‌ها و فک‌ها از تجهیزات و ابزارهای متنوعی استفاده می‌کند. در این مقاله به بررسی انواع تجهیزات ارتودنسی و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم.
1. براکت‌ها
براکت‌ها اصلی‌ترین جزء تجهیزات ارتودنسی هستند که به سطح دندان‌ها چسبانده می‌شوند. این قطعات کوچک فلزی یا سرامیکی با کمک یک سیم ارتودنسی، دندان‌ها را به موقعیت صحیح هدایت می‌کنند. براکت‌های سرامیکی به دلیل شفافیت و همرنگی با دندان‌ها، بیشتر مورد پسند بیماران بالغ قرار می‌گیرند.
2. سیم ارتودنسی
سیم‌های ارتودنسی از جنس فلز یا مواد ترکیبی ساخته می‌شوند و از طریق براکت‌ها به دندان‌ها متصل می‌گردند. این سیم‌ها به تدریج فشار ملایمی به دندان‌ها وارد کرده و آن‌ها را به سمت موقعیت صحیح حرکت می‌دهند. تغییرات دوره‌ای در تنظیم این سیم‌ها توسط ارتودنتیست انجام می‌شود تا روند اصلاح دندان‌ها ادامه یابد.
3. بندها و حلقه‌های فلزی
بندهای فلزی، حلقه‌هایی هستند که به دور دندان‌های مولار (آسیاب بزرگ) قرار می‌گیرند و نقش ثابتی در نگه‌داشتن سیم‌ها و براکت‌ها دارند. این بندها با کمک چسب‌های دندانی محکم به دندان‌ها متصل می‌شوند.
4. الاستیک‌ها
الاستیک‌ها یا همان کش‌های ارتودنسی، قطعات کوچکی از لاستیک هستند که برای اعمال فشار بیشتر به دندان‌ها و فک‌ها استفاده می‌شوند. این الاستیک‌ها معمولاً بین براکت‌ها و قلاب‌های مخصوص قرار می‌گیرند و به تنظیم فک‌ها کمک می‌کنند.
5. دستگاه‌های متحرک
دستگاه‌های متحرک مانند الاینرهای شفاف (مثل اینویزیلاین) و ریتینرها برای موارد خاصی از درمان ارتودنسی استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها قابلیت برداشتن و گذاشتن مجدد را دارند و به خصوص در دوره‌های پس از درمان ثابت برای حفظ نتایج به دست آمده مفید هستند.
6. پالاتال اکسپندر
پالاتال اکسپندر یا وسیع‌کننده کام، دستگاهی است که برای افزایش عرض قوس دندانی بالا به کار می‌رود. این دستگاه با فشار ملایم، به تدریج استخوان‌های فک بالا را گسترش می‌دهد و فضای بیشتری برای دندان‌ها ایجاد می‌کند.
سخن پایانی
تجهیزات ارتودنسی نقش بسیار مهمی در اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی دارند. انتخاب صحیح این تجهیزات و استفاده مناسب از آن‌ها توسط ارتودنتیست، می‌تواند نتایج بسیار مطلوبی را در بهبود ظاهر و عملکرد دندان‌ها به همراه داشته باشد. بیماران نیز با رعایت دستورات پزشک و مراقبت‌های لازم می‌توانند به سرعت و با کمترین ناراحتی به نتایج دلخواه خود برسند. ارتودنسی نه تنها به بهبود لبخند زیبا و جذاب کمک می‌کند، بلکه به بهبود عملکرد جویدن و گفتار نیز یاری می‌رساند.
در نهایت، موفقیت درمان‌های ارتودنسی به همکاری و هماهنگی میان بیمار و ارتودنتیست بستگی دارد. انتخاب یک متخصص مجرب و رعایت دقیق دستورات وی می‌تواند تضمینی برای دستیابی به نتایج مطلوب باشد.
