میزان شایع بودن آرتریت مچ پا کمتر از آرتریت مفصل ران و زانو است. اما زمانی که این عارضه رخ میدهد، زندگی افراد تحت تاثیر قرار گرفته و دچار تغییرات محسوسی میشود. دکتر توحید صفایی جراح و فوق تخصص ارتوپد میگوید: اگر درد و محدودیتهای حرکتی ناشی از آرتریت مچ پا به اندازه کافی شدید باشد، تنها راه برای دستیابی به یک نتیجه رضایتبخش انجام عمل جراحی است.
با پیشرفتهای فنی در چند دهه گذشته و توانایی انجام تحقیقات به صورت آنلاین، بسیاری از بیماران با سوالاتی درباره مناسب بودن روشهای جراحی و تفاوت میان آنها به مطب متخصص مراجعه میکنند.
فیوژن مچ پا چیست؟
مچ پا مفصلی بسیار پیچیده است و نقش بسیار زیادی در حرکت دارد. فیوژن که در آن استخوان در سرتاسر مفصل بهبود مییابد، قدیمیترین روش جراحی برای مفصل مچ پایی که دچار آرتریت شده است، میباشد. در این تکنیک که با نام آرترودزیس نیز شناخته میشود، استخوانهای مچ پا به طور محکم در کنار یکدیگر رشد میکنند تا مفصل کاملا سفت شود. به دلیل این که در جراحی فیوژن مچ پا مفاصل عقبی پا انعطاف پذیری خود را حفظ میکنند، بسیاری از بیماران بدون لنگی راه میروند.
مزایای جراحی فیوژن مچ پا
- دائمی بودن
- عدم فرسودگی
- مناسب برای جلوگیری از اختلالات همراه آرتریت مچ پا از جمله بیثباتی مچ پا، تغییر شکل و تحلیل استخوان
معایب جراحی فیوژن مچ پا
- افزایش احتمال ابتلا به آرتروز مفاصل اطراف به دلیل تحمل استرس بیشتر مفاصل پایین و بالا در صورت قفل شدن مچ پا
- چالش برانگیز بودن دوره توانبخشی پس از جراحی فیوژن مچ پا
- طولانی بودن مدت زمان بهبودی
- سفت شدن مفصل و عدم دسترسی به حرکات بالا و پایین یا طرفین مچ پا
- اثر گذاشتن بر روی راه رفتن بیمار
تعویض مفصل مچ پا چیست؟
تعویض مفصل مچ پا یک روش جراحی برای بهبود وضعیت مچ پا هنگام ابتلا به آرتریت است. در این روش، مفصل مچ پا با مفصلی مصنوعی تشکیل شده از اجزای فلزی و پلاستیکی کم اصطکاک جایگزین میشود. با توجه به این که جراحی فیوژن مچ پا و جراحی تعویض مفصل هر دو موجب تسکین فوق العاده درد برای بیماران مبتلا به آرتریت میشوند، اما تعویض مفصل دامنه حرکتی بیمار را نیز بهبود میبخشد.
در گذشته طول عمر مفاصل مصنوعی کم بود و بیماران و جراحان مجبور به انجام جراحیهای اصلاحی بودند. اما خوشبختانه تکنیکهای جراحی و فناوری پروتز مفصلی در حال حاضر پیشرفتهای بسیار زیادی داشته است که موجب افزایش طول عمر مفاصل مصنوعی و کاهش احتمال نیاز به جراحی اصلاحی میشود.
مزایا و معایب تعویض مفصل مچ پا
مزایا و معایب تعویض مفصل مچ پا با سن و فعالیت بدنی بیمار در ارتباط است و طبق مطالعات انجام شده اخیر، تعویض کامل مچ پا در بیماران مسن بسیار مفیدتر از فیوژن مچ پا خواهد بود. زیرا این افراد به اندازه افراد جوان فعالیت ندارند و به هین دلیل خطر ساییدگی و پارگی پروتز به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. بیماران جوانی که جراحی تعویض مفصل انجام میدهند، پروتزها را خیلی سریع فرسوده میکنند و ممکن است نیازمند جراحی اصلاحی برای جایگزینی پروتز قبلی با یک پروتز جدید باشد.
توانبخشی پس از این عمل جراحی بسیار آسانتر از جراحی فیوژن مچ پا میباشد و دوره نقاهت آن نیز کوتاهتر است. علاوه بر این، جایگزینی مچ پا موجب بازیابی بیومکانیکی مچ پا میشود به طوری که، شکل راه رفتن معمولا ثابت میماند یا دچار تغییرات بسیار کمی میشود.
با این حال، جراحی تعویض مفصل مچ پا با عوارض بسیار زیادتری همراه است و در مواردی که مفصل به شدت آسیب دیده باشد، امکان انجام آن بسیار کم میشود.
چه کسانی به جراحی تعویض مفصل مچ پا و جراحی فیوژن نیاز دارند؟
جراحی تعویض مفصل و جراحی فیوژن مچ پا هر دو آخرین گزینههای درمانی برای بیمارانی که از درد مداوم مچ پا و کاهش توانایی حرکتی خود رنج میبرند، میباشند. زمانی که مفصل مچ پا به دلایل مختلفی از جمله آرتریت روماتوئید، آرتروز، شکستگی استخوان، عفونت شدید، چاقی، اضافه وزن و ژنتیک دچار آسیب دیدگی شدیدی میشود و روشهای درمانی محافظه کارانه برای بهبود آن کافی نیست، جراحی تنها راه درمان خواهد بود.
کدام جراحی مناسبتر است؟
تصمیمگیری برای انجام عمل جراحی و انتخاب روش مناسب، اقدامی است که حتما باید پس از مشورت با پزشک متخصص و بررسی وضعیت بیمار انجام شود. در حالی که انتخاب نهایی با بیمار خواهد بود، اما راهنمایی دکتر توحید صفایی به عنوان جراح و متخصص در این زمینه براساس بررسی تشخیصی کامل و تایید اهداف عملکرد و میزان فعالیت پس از عمل، بسیار موثر خواهد بود.
به طور کلی میتوان گفت، هیچ مدرک قطعی برای تایید یکی از روشهای جراحی نسبت به دیگری وجود ندارد و هر دوی این روشها با وجود مزایا و معایب مختلف برای تسکین درد و بهبود وضعیت مفید و موثر خواهند بود. از جمله شرایط مرتبط با بیمار که بر روی این انتخاب تاثیر میگذارد، میتوان به سن، میزان فعالیت بدنی بیمار و شدت آسیب اشاره کرد.
ایده آلترین کاندیدها برای انجام عمل تعویض مفصل مچ پا، بیماران بدون تغییر شکل عمده در مچ پا و حدود 55 سال یا بالاتر هستند. در حالی که، ایده آلترین کاندیدها برای انجام عمل فیوژن مچ پا، بیماران جوانتری هستند که به استفاده زیاد از مچ پا نیاز دارند.
در نهایت، بهترین و مطمئنترین راه برای انتخاب روش جراحی مچ پا، مشورت با پزشک متخصص پا و مچ پا است.
- آدرس مطب دکتر توحید صفایی: تهران – میدان ونک، بلوار آفریقا، خیابان برادران شریفی، پلاک 61، طبقه سوم
- روزهای شنبه چهارشنبه از ساعت 15 تا 19
انتشار از طریق پابجت 
